بررسی احوال و آثار روزبهان بقلی شیرازی

روزبهان از عارفان بنام قرن ششم هجری است که در سال 522 هجری قمری در شهر فسا از توابع شیراز چشم به جهان گشود. مکتب وی در عرفان و تصوف، مبتنی است بر عشق صوفیانه. مهم ترین اثر وی در باب عشق، کتاب عبهرالعاشقین است. از وی بالغ بر شصت اثر به جا مانده اما برخی از آثار او به دلیل عدم اقبال نویسندگان و کتابت کاتبان از بین رفته است. از آثار باقی مانده و مهم وی، می توان به عبهرالعاشقین، شرح شطحیات، عرایس البیان و رساله القدس اشاره کرد که در سال های اخیر موردتوجه و بررسی محققان قرارگرفته است. در این رساله سعی بر آن بوده که روزبهان به طور کامل معرفی گردد و سه اثر مهم در دست وی عبهرالعاشقین، شرح شطحیات، عرایس البیان معرفی و تحلیل گردد. هرچند روزبهان بقلی از عارفان نامدار بوده اما به دلیل پیچیدگی زبان و اندیشه وی در آثار، کمتر مورد توجه خوانندگان قرارگرفته و تقریباً تا سالهای اخیر ناشناخته و گمنام مانده است. روزبهان شناسی و روزبهان پژوهی در سال های اخیر مورد توجه و اقبال نویسندگان بزرگی چون هانری کربن، کارل ارنست، دکتر معین و دکتر زرین کوب قرارگرفته و کم کم آثار وی چاپ و منتشرشده است. در این پژوهش سعی شده است احوال و آثار و عرفان روزبهان را موردبررسی قرار دهیم تا مخاطب برای شناخت این عارف نامی با زبان و بیان وی در آثار او آشنایی داشته باشد و ضمن آن که آگاهی ها و معلوماتی درباره نحله عرفانی او به دست آورد. این رساله، رساله مفرده یا تک نگاری ست درباره روزبهان که درباره عرفا و بزرگان دیگر ایرانی، شبیه آن کار تحقیق یافته بوده و این گامی است در طول آن تحقیقات عرفانی که درباره روزبهان و معرفی و نقد و تحلیل آثار او صورت گرفته است. روش تحقیق در این رساله به صورت توصیفی، مقایسه ای و تحلیلی است که به شیوه فیش برداری و اسنادی و کتابخانه ای انجام شده است.